NATUURTUIN SLATUINEN
Natuurtuin Slatuinen, herinnering aan een landelijk verleden
Het terrein van de Natuurtuin Slatuinen, omsloten door een huizenrij aan de Slatuinenweg en de woonblokken aan de Admiraal de Ruijterweg, Chasséstraat en Jacob van Wassenaar Obdamstraat, heeft altijd al een landelijke of groene bestemming gehad: lange tijd als polderland, vervolgens vanaf 1912 als Julianapark, het latere Wilhelminapark, dan vanaf de jaren dertig tot 1984 als kwekerij om tenslotte na een onbestemde fase vanaf 1991 een bestemming te krijgen als de natuurtuin zoals we die nu kennen.
De ontwikkeling van het terrein tot natuurtuin is te danken aan een bewonersinitiatief. In de loop van de tachtiger jaren was het stuk grond in onbruik geraakt. De ontstane wildernis bood een weelderige aanblik voor de omwonenden, maar daar kwam op een dag in 1986 een abrupt einde aan door drastische, gemeentelijke houtkapwerkzaam-heden. Dit leidde tot flinke verontrusting en verontwaardiging bij de buurtbewoners. Met name de pioniers op het gebied van stads-groen begonnen zich te roeren.
Ondertussen herstelde de natuur zich na een aantal jaren door wilde aanwas. Zo ontstond het plan om de woeste schoonheid van voor 1986 voort te zetten, zij het op beteugelde wijze: aldus was het idee van een natuurtuin geboren. De bewoners dienden een plan in bij het stadsdeel voor een natuurtuin met een sociale en educatieve functie. Na uitgebreid overleg stemde het stadsdeel met de plannen in en verleende een jaarlijks tegemoetkoming in het beheer van de tuin.
Het prille Julianapark (het latere Wilhelminapark) in 1913, een jaar tevoren aangelegd in opdracht van een eigenaar van een woonblok aan de Van Rijnstraat (de latere Chasséstraat). Daar lag de ingang naar het park. De volledige omsluiting tot binnenterrein kwam tot stand bij de bouw van de Chassébuurt in de jaren twintig.
Bron foto: Stadarchief Amsterdam.
Begin jaren dertig kwam een groot deel van het terrein in handen van de gemeente Amsterdam, die het aan de kwekersfamilie Hendriksen verpachtte. Op de foto vier kinderen van de familie, ca. 1938. Achter hen de in de loop der tijd van wit naar grijs geworden erfafscheiding met het deel van het terrein dat altijd particulier is gebleven.
Bron foto: familie Hendriksen.
De Natuurtuin Slatuinen vanaf een zolderverdieping aan de Jacob van Wassenaar Obdamstraat, eind maart 2022.
Het Slatuinenpad, 1915, met overwegend aan de westzijde de warmoezerijen of Slatuinen, waar (blad)groente (warmoes) werd geteeld zoals andijvie, boerenkool, prei en uiteraard ook sla, en wel kropsla.
Ziehier de herkomst van de naam Stichting Natuurtuin Slatuinen, ook al verbouwen we geen groenten, laat staan sla!
Bron foto: Stadsarchief Amsterdam.
Het Slatuinenpad met wilgen. Ongedateerd. De wilgen aan de oostzijde / slootzijde waren kenmerkend voor het pad.
In 1927 werd het pad grotendeels onder een dikke laag zand bedolven, met name ten behoeve van de nieuwbouw aan de Willem de Zwijgerlaan.
Bron foto: Stadsarchief Amsterdam.
De drie eeuwen oude Slatuinenweg in 1997, vanaf de hoek met de Admiraal de Ruijterweg richting Baarsjesweg (Kostverlorenvaart). De Slatuinenweg
is een restant van het Slatuinenpad, een kerkpad dat sinds 1697 dwars door de Baarsjespolder naar de hervormde St.-Petruskerk te Sloterdijk leidde. Dit overgebleven stuk Slatuinenweg is nog ouder en heette ooit Groenpad.
Bron foto: Stadsarchief Amsterdam.
Achtergrondfoto. Weilandje met spelende kinderen en geiten op een augustusdag in 1915, met achter hekwerk zicht op een hoek van het Julianapark. Vanaf de hogere achterbalkons van de etagewoningen aan de Admiraal de Ruijterweg keek men hier nog uit over het polderland. Bron foto: Stadsarchief Amsterdam.
In het Slatuinhuis is een historische fototentoonstelling over buurtschap De Baarsjes en het Slatuinenpad .